ตราสาร อนุพันธ์ หรือ Derivative เป็นตราสารประเภทหนึ่ง ที่ใช้สำหรับบริหารความเสี่ยง หรือ เก็งกำไร เหมาะสำหรับนักลงทุนที่มีความเชี่ยวชาญตลาดระดับหนึ่งแล้ว บทความนี้จะมาแนะนำอนุพันธ์แบบต่างๆ ที่เป็นการลงทุนอีกแบบหนึ่งที่มีความเสี่ยงค่อนข้างสูง และสามารถทํากําไรได้ทั้งขาขึ้น-ขาลง
ฟอร์เวิร์ด (Forward) | อนุพันธ์
เริ่มกันที่ตราสารอนุพันธ์แรก Forward เป็นสัญญาการซื้อขายสินค้าหรือสินทรัพย์ทางการเงินที่คู่สัญญา 2 ฝ่ายตกลงกัน โดยฝ่ายหนึ่งทำสัญญาว่าจะซื้อหรือขาย และอีกฝ่ายขายหรือซื้อ ตามราคาที่ตกลงกันไว้ โดยการซื้อขายจะเกิดขึ้นในอนาคต ตัวอย่างเช่น นาย ก ทำสัญญาซื้อขายล่วงหน้า โดยจะซื้อหุ้น O ที่ราคา 5 บาทในอีก 3 เดือนข้างหน้า กับ นาย ข โดย นาย ข ก็สัญญาจะขายหุ้น O ให้ นาย ก ในราคา 5 บาท ตามที่ตกลงกันไว้
สมมติว่าปัจจุบันหุ้น O ราคา 3 บาท ผ่านไป 3 เดือนครบอายุสัญญา ราคาหุ้น O ขึ้นไปเป็น 6 บาท นาย ก จะได้ซื้อหุ้น O จาก นาย ข ที่ราคา 5 บาทตามสัญญาซื้อขายล่วงหน้า แล้ว นาย ก สามารถขายหุ้นทันทีที่ราคา 6 บาท ทำให้ นาย ก ได้กำไรทันที 20% ใน 3 เดือนทีเดียว ในขณะที่ นาย ข ต้องขายหุ้น O ให้ นาย ก ในราคา 5 บาท ซึ่งหมายความว่า นาย ข จะขาดทุน แต่ถ้าหากราคาหุ้นตกลง นาย ข จะขายได้กำไรโดยทันที
ซึ่งกรณีนี้ หาก นาย ข ผิดสัญญากับ นาย ก แล้วไปขายในตลาดแทน เนื่องจาก Forward เป็นสัญญาแบบไม่เป็นทางการ (คือ สัญญาที่คู่สัญญาตกลงทำสัญญากับเอง ไม่มีหน่วยงานกลางรับรองหรือคอยดูแลให้ทำตามสัญญา) ทำให้สัญญา Forward ในยุคแรกของตราสารอนุพันธ์มีการผิดสัญญาเยอะมาก ทำให้ต้องสร้างตราสารอนุพันธ์ชนิดใหม่คือ Futures ขึ้นมาแทน
ฟิวเจอร์ส (Futures) | อนุพันธ์
Futures คือ สัญญาตกลงซื้อขายคล้ายกับ Forward แต่ต่างกันตรงที่ Futures เป็นสัญญาแบบเป็นทางการ มีรูปแบบสัญญาที่แน่นอนและที่สำคัญมีตัวกลางดูแลการซื้อขายและควบคุมให้ทำตามสัญญา
หน่วยงานที่ควบคุมดูแลตรงนี้ คือ ตลาด TFEX ซึ่งดูแลรูปแบบสัญญา และสำนักหักบัญชี ซึ่งดูแลการทำตามสัญญา โดยสำนักหักบัญชีจะทำหน้าที่เป็นคู่สัญญาตรงข้ามกับผู้ทำสัญญาเพื่อรับประกันการทำตามสัญญาและจะลดความเสี่ยงของตนโดยจะมีการเรียกเก็บเงินประกันจากคู่สัญญาทั้งสองฝ่าย ถ้าฝ่ายใดทำผิดสัญญาจะถูกยึดเงินประกันทำให้ปัญหาการผิดสัญญาถูกแก้ไขไปได้มากทีเดียว
ตรงนี้ถ้าอธิบายให้เข้าใจง่าย คือ สำนักหักบัญชีจะเอาเงินมาจ่ายซื้อหรือขายหลักทรัพย์แทนคู่สัญญาที่บิดพลิ้วนั่นเอง แต่ว่าก็จะเก็บเงินจากคู่สัญญาไว้ล่วงหน้าเพื่อเป็นประกันและลดความเสี่ยงที่ตัวเองจะต้องจ่ายเงินแทนคู่สัญญาที่บิดพลิ้ว Futures จึงเป็นตราสารอนุพันธ์ที่เป็นที่นิยมกันมากตัวหนึ่งในปัจจุบัน
ออปชั่น (Option)
สำหรับตราสารอนุพันธ์ตัวสุดท้าย คือ Option เป็น “สิทธ์” ในการซื้อ (Call) หรือขาย (Put) สินทรัพย์ในราคาที่ต้องการในอนาคต โดยผู้ได้สิทธิ์จะใช้หรือไม่ใช้สิทธิ์ก็ได้ เพราะว่าไม่ใช่สัญญาจึงไม่ต้องถูกบังคับให้ทำตาม แต่ว่าจะเสียเงินที่จ่ายเพื่อซื้อสิทธิ์ในตอนแรกไป ซึ่งเงินส่วนนี้เรียกว่า Option Premium ซึ่งมีมูลค่าไม่มากนักเมื่อเทียบกับมูลค่าการซื้อขาย จากข้อดีนี้เองทำให้ Option เป็นตราสารอนุพันธ์ที่นิยมมากๆ ตัวหนึ่ง
วิธีเปิดบัญชีซื้อขายอนุพันธ์
ก่อนที่จะเริ่มลงทุนใน Futures หรือ Options ท่านสามารถติดต่อขอเปิดบัญชีซื้อขายอนุพันธ์ได้กับโบรกเกอร์ TFEX เปิดบัญชีแค่บัญชีเดียว สามารถเทรดสินทรัพย์ได้ทุกประเภทในตลาด TFEX
อ่านบทความเพิ่มเติม
https://china-investmentcasting.com/
เครดิตภาพ
